Đề kiểm tra giữa học kì II Ngữ văn 8 - Năm học 2023-2024 - Trường THCS Trần Văn Ơn (Có đáp án + Ma trận)

Nội dung text: Đề kiểm tra giữa học kì II Ngữ văn 8 - Năm học 2023-2024 - Trường THCS Trần Văn Ơn (Có đáp án + Ma trận)

1. UBND QUẬN LÊ CHÂN TRƯỜNG THCS TRẦN VĂN ƠN MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II MÔN NGỮ VĂN 8 - NĂM HỌC 2023-2024 Thời gian làm bài: 90 phút Nội Tổng Kĩ TT dung/đơn vị Mức độ nhận thức % năng kiến thức điểm Vận dụng Nhận biết Thông hiểu Vận dụng cao TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL Thơ Đọc 1 (Văn bản 3 0 5 0 0 2 0 hiểu ngoài SGK) Truyện ngắn 60 (Truyện hiện đại) (Văn 3 0 5 0 0 2 0 bản ngoài SGK) Viết bài văn phân tích tác phẩm truyện (Văn bản trong hoặc ngoài SGK, Viết 2 chú ý dung 0 1* 0 1* 0 1* 0 1* 40 lượng phù hợp thực tế thời gian làm bài của HS) Tổng 15 5 25 15 0 30 0 10 100 Tỉ lệ % 20% 40% 30% 10% Tỉ lệ chung 60% 40%
2. UBND QUẬN LÊ CHÂN TRƯỜNG TH & THCS VIỆT - ANH BẢNG ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II MÔN NGỮ VĂN 8 - NĂM HỌC 2023-2024 Thời gian làm bài: 90 phút Nội Số câu hỏi theo mức độ nhận thức Chủ dung/ Thông Vận TT Mức độ đánh giá Nhận Vận đề Đơn vị hiểu dụng biết dụng kiến thức cao 1 Đọc Truyện Nhận biết: hiểu ngắn - Nhận biết đề tài, bối cảnh, (truyện chi tiết tiêu biểu. hiện - Nhận biết được nhân vật, đại) cốt truyện, tình huống, các (Văn bản biện pháp xây dựng nhân ngoài vật. SGK) - Nhận biết được các trợ từ, thán từ, thành phần biệt lập. Thông hiểu: - Phân tích được tình cảm, thái độ của người kể chuyện. - Phân tích được vai trò, tác dụng của cốt truyện đơn tuyến và cốt truyện đa tuyến. - Hiểu và lí giải được chủ đề, tư tưởng, thông điệp mà 3TN 5TN 2TL văn bản muốn gửi đến người đọc thông qua hình thức nghệ thuật của văn bản. - Nêu được tác dụng của trợ từ, thán từ, thành phần biệt lập được sử dụng trong văn bản. Vận dụng: - Nhận xét được nội dung phản ánh và cách nhìn cuộc sống, con người của tác giả qua văn bản. - Nêu được những thay đổi trong suy nghĩ, tình cảm, nhận thức của bản thân sau khi đọc văn bản. - Rút ra được thông điệp /
3. bài học / lời khuyên cho bản thân và người khác từ nội dung, ý nghĩa của văn bản. - Thể hiện được ý kiến, thái độ của bản thân đối với bài học được thể hiện qua ngữ liệu. Thơ Nhận biết: (Văn bản - Nhận biết được thể loại ngoài của văn bản. SGK) - Nhận diện yếu tố miêu tả, tự sự...được kết hợp trong văn bản. - Nhận diện được các hình ảnh đặc sắc trong câu thơ, đoạn thơ. - Nhận biết được các biện pháp tu từ: nhân hóa, so sánh, ẩn dụ, điệp ngữ, đảo ngữ... 3 TN 5TN 2TL Thông hiểu: - Nêu được đề tài, chủ đề, cảm xúc chủ đạo, nội dung chính của bài thơ, đoạn thơ. - Xác định được nghĩa của các yếu tố Hán Việt trong câu thơ, đoạn thơ. - Nêu ý nghĩa, tác dụng của các hình ảnh thơ đặc sắc, tiêu biểu. - Chỉ ra được tình cảm, cảm xúc của tác giả thể hiện qua ngôn ngữ thơ. Vận dụng: - Rút ra được thông điệp / bài học / lời khuyên cho bản thân và người khác từ nội dung, ý nghĩa của đoạn thơ/ bài thơ. - Thể hiện được ý kiến, thái độ của bản thân đối với bài học được thể hiện qua ngữ liệu. 2 Viết Viết bài Nhận biết: Xác định được 1TL* văn phân kiểu bài nghị luận văn học. tích tác
4. phẩm Thông hiểu: truyện (Văn bản - Những đặc sắc về nội trong dung và nghệ thuật của tác hoặc phẩm truyện. ngoài - Lí giải được một số đặc SGK, điểm của thể loại qua tác chú ý phẩm. dung lượng - Phân tích cụ thể, rõ ràng phù hợp về tác phẩm truyện (chủ thực tế đề, những nét đặc sắc về thời gian hình thức nghệ thuật và tác làm bài dụng của chúng) với những của HS) cứ liệu sinh động. Vận dụng: - Vận dụng các kĩ năng dùng từ, viết câu, các phép liên kết, các phương thức biểu đạt, các thao tác lập luận để phân tích, cảm nhận về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm truyện. - Nhận xét về nội dung, nghệ thuật của tác phẩm truyện; vị trí, đóng góp của tác giả. Vận dụng cao: - So sánh với các tác phẩm khác; liên hệ với thực tiễn; vận dụng kiến thức lí luận văn học để đánh giá, làm nổi bật vấn đề nghị luận. - Có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh, bài văn giàu sức thuyết phục. Tổng 3TN 5TN 2 TL 1 TL Tỉ lệ % 20 40 30 10 Tỉ lệ chung 60 40
5. UBND QUẬN LÊ CHÂN ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II TRƯỜNG TH & THCS VIỆT -ANH MÔN NGỮ VĂN 8 - THỜI GIAN 90 PHÚT NĂM HỌC: 2023 – 2024 I. ĐỌC HIỂU (6,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu. ÁO TẾT Con bé Em cười tủm tỉm khi nghĩ tới cái áo đầm màu hồng mà má nó mới mua cho: - Tết này, mình mà mặc cái áo đó đi chơi, đẹp như tiên cho mà coi. Nó nghĩ và nó muốn chia sẽ với con Bích, bạn nó. Con Bích ở trong hẻm, nhà nó nghèo, má nó đi bán bắp nướng ngoài đầu hẻm, con bé Em thích con Bích vì nó hiền, với lại ngồi kế nhau từ lớp một tới lớp năm, làm sao mà không thân cho được. Hôm hai mươi sáu, học buổi cuối năm, hai đứa nôn Tết quá quá trời nên tính trước, nếu mùng một con bé Em đi về Ngoại thì mùng Hai hai đứa đi tới nhà cô giáo. Bây giờ con bé Em tính trong đầu, tới bữa đó chắc nhiều bạn nữa, cho nên nó sẽ mặc cái áo đầm mới thắt nơ, bâu viền kim tuyến cho tụi bạn lé con mắt luôn. Con Bích đang ngồi nướng bắp thế cho má nó đi sách cặn cho heo. Bé Em muốn khoe liền nhưng bày đặt nói gièm: - Còn mấy ngày nữa Tết rồi hen, mầy có đồ mới chưa? - Có, má tao đưa vải cho cô Ba thợ cắt rồi, má tao nói gần Tết đồ nhiều, dồn đống, chắc tới hai mươi tám mới lấy được. - Vậy mầy được mấy bộ? - Có một bộ hà. Con bé Em trợn mắt: - Ít quá vậy? - Con Út Mót với Con Út Hết được hai bộ. Tao lớn rồi, nhường cho tụi nó. - Vậy à? Bé Em mất hứng hẳn, nó lựng khựng nửa muốn khoe, nửa muốn không. Nhưng rõ ràng là con Bích không quên nó: - Còn mầy? - Bốn bộ. Má tao mua cho đủ mặc từ mùng Một tới mùng Bốn, bữa nào cũng mặc đồ mới hết trơn. Trong đó có bộ đầm hồng nổi lắm, hết sẩy luôn. - Mầy sướng rồi. Con Bích nói xong vẫn cười nhưng mắt nó xịu xuống, buồn hẳn. Nhà nó nghèo, sao bì được với nhà con bé Em. Hồi nhỏ nó chuyên mặc áo con trai của anh Hai nó để lại. Áo nó thì chuyền cho mấy đứa em, tới con Út Hết là đồ đã cũ mèm, mỏng tang, kéo nhẹ cũng rách. Được cái mấy chị em nó biết thân, lo học chớ không so đo chuyện cũ mới, má nó nói hoài, “Nhà mình nghèo quá hà, ráng vài năm nữa, khá giả rồi má sắm cho”. Con bé Em nhìn con Bích lom lom rồi cúi xuống, trở trở trái bắp nướng: - Bộ đồ mầy mai chắc đẹp lắm, bữa mùng Hai mầy mặc bộ đó đi nhà cô hen? Rồi tới mùng một, mùng hai, bé Em lại rủ con Bích đi chơi. Hai đứa mặc đồ hơi giống nhau, chỉ khác là con Bích mặc áo trắng bâu sen, con bé Em thì mặc áo thun có in hình mèo bự. Cô giáo tụi nó khen: - Coi hai đứa lớn hết trơn rồi, cao nhòng. Hai đứa cười. Lúc đó con bé Em nghĩ thầm, mình mà mặc bộ đầm hồng, thế nào cũng mất vui. Bạn bè phải vậy chớ. Đứa mặc áo đẹp, đứa mặc áo xấu coi gì được, vậy sao coi là bạn thân. Nhưng Bích lại nghĩ khác, bé Em thương bạn như vậy, tốt như vậy, CÓ MẶC ÁO GÌ BÍCH VẪN QUÝ BÉ EM. THIỆT ĐÓ. ( Trích “ Áo tết” của Nguyễn Ngọc Tư) Câu 1: Chủ đề của văn bản là gì? A. Tinh thần lạc quan.
6. B. Tinh thần đoàn kết. C. Tình yêu thương, đồng cảm, sự sẻ chia D. Lòng dũng cảm. Câu 2: Cốt truyện của truyện ngắn Áo tết thuộc loại nào sau đây? A. Cốt truyện đơn tuyến B. Cốt truyện đa tuyến C. Không có cốt truyện D. Không thể xác định. Câu 3: Trong câu văn: “-Bộ đồ mầy mai chắc đẹp lắm, bữa mùng Hai mầy mặc bộ đó đi nhà cô hen?” từ “chắc” là thành phần gì? A. Thành phần cảm thán B. Thành phần tình thái C. Thành phần gọi đáp D. Thành phần phụ chú. Câu 4: Trong câu: -Tết này, mình mà mặc cái áo đó đi chơi, đẹp như tiên cho mà coi. Thành ngữ đẹp như tiên có ý nghĩa là: A. Cực kỳ xinh đẹp, lộng lẫy, thướt tha. B. Có hình thức, phẩm chất làm cho người ta thích nhìn ngắm, ưa chuộng, kính nể. C. Rất xinh và có được sự hài hòa trông thích mắt. D. Cực kỳ xinh đẹp, lộng lẫy, thướt tha như một tiên nữ từ trời rớt xuống. Câu 5: Nội dung chính của văn bản là : A. Kể về sự thương hại bé Em dành cho bé Bích, tình bạn của hai đứa trẻ bị ngăn cách hai hoàn cảnh sống khác nhau. B. Kể về tình bạn đẹp giữa bé Em và bé Bích, một thứ tình cảm trong sáng, vô tư, hồn nhiên, sẵn sàng san sẻ những khó khăn với bạn, hy sinh vì bạn bằng tất cả tình cảm yêu thương, chân thành. C. Là câu chuyện thấm đẫm tình yêu thương mà bé Bích dành cho bé Em. D. Ca ngợi nhân vật bé Em với những phẩm chất cao quý và giàu tình thương người. Câu 6: Từ tủm tỉm trong câu “Con bé Em cười tủm tỉm khi nghĩ tới cái áo đầm màu hồng mà má nó mới mua cho” được hiểu là: A. Kiểu cười không mở miệng, chỉ thấy cử động đôi môi một cách kín . B. Cười gắng gượng để che giấu điều không vui, không vừa ý hoặc vì ngượng ngùng. C. Cười thoả mãn điều hằng mong muốn tỏ ra thích thú. D. Cười thành tiếng vui vẻ để xua tan sự căng thẳng. Câu 7: Vì sao văn bản không sử dụng tình tiết lôi cuốn, gay cấn hay ly kỳ nhưng vẫn hấp dẫn người đọc? A. Khai thác từ những chất liệu rất đời thường của cuộc sống để gửi gắm thông điệp, ý đồ nghệ thuật. B. Sử dụng ngôi kể thứ ba giúp người kể chuyện dễ dàng thâm nhập vào bên trong ngõ ngách tâm hồn của nhân vật để khám phá. C. Đôi khi người kể chuyện hóa thân vào nhân vật để bộc lộ tình cảm. D. Cả ba đáp án trên. Câu 8: Em cảm nhận được thái độ của người kể chuyện trong văn bản là: A. Luôn thấu hiểu với hoàn cảnh sống của những đứa trẻ. B. Có cái nhìn ấm áp và nhân hậu về cuộc sống C. Người kể chuyện với cái nhìn ấm áp, nhân hậu, thấu hiểu hoàn cảnh sống của những đứa trẻ và dành cho chúng sự yêu thương, trân trọng. D. Yêu thích khám phá tâm lý nhân vật trẻ em . Câu 9: Theo em biết yêu thương, chia sẻ có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống? Câu 10: Từ nội dung văn bản trên em rút ra những bài học gì cho bản thân? II. VIẾT (4,0 điểm) Phân tích đoạn trích trên trong truyện ngắn “ Áo tết” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. ------------------------- Hết -------------------------
7. UBND QUẬN LÊ CHÂN TRƯỜNG TH & THCS VIỆT -ANH HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KIỂM TRA GIỮA HỌC KÌ II MÔN NGỮ VĂN 8 - NĂM HỌC 2023-2024 Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 6,0 1 C 0,5 2 A 0,5 3 B 0,5 4 D 0,5 5 B 0,5 6 A 0,5 7 D 0,5 8 C 0,5 9 HS đưa ra câu trả lời phù hợp. Gợi ý: - Tình yêu thương giúp sưởi ấm tâm hồn những con người 0,25 đơn độc, đau khổ, xấu số, truyền cho họ sức mạnh, nghị lực để vượt lên hoàn cảnh. 0,25 - Tình yêu thương có sức mạnh cảm hoá kì diệu cho những con người “ lầm đường lạc lối ” . 0,25 - Mang lại niềm hạnh phúc, niềm tin yêu để cuộc sống trở lên tốt đẹp hơn. 0,25 - Là cơ sở để xây dựng một xã hội tốt đẹp, văn minh. ( HS có thể đưa ra phương án khác miễn là hợp lý, từ 03 ý trở lên GV có thể cho điểm tối đa) 10 Hs nêu ra một vài bài học. Gợi ý: - Trong cuộc sống hãy biết trao đi yêu thương ta sẽ 0,25 nhận lại được những yêu thương. - Đã là bạn thân ta nên nghĩ cho nhau, yêu mến nhau. - Chúng ta phải biết trân trọng tình bạn, tôn trọng người 0,25 bạn của mình. 0,25 - Có ý thức giữ gìn tình bạn đẹp. ( HS có thể đưa ra phương án khác miễn là hợp lý, từ 03 ý 0,25 trở lên GV có thể cho điểm tối đa) II VIẾT 4,0 a. Đảm bảo cấu trúc bài văn phân tích một tác phẩm văn 0,25 học (tác phẩm truyện) - Đủ 3 phần mở bài, thân bài, kết bài; các ý được sắp xếp theo một trình tự hợp lí. - Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp.. b. Xác định đúng yêu cầu của đề: Phân tích một tác phẩm văn 0,25 học. Bài làm có sự sáng tạo.
8. HS có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần đảm bảo các yêu cầu sau: *Mở bài: - Giới thiệu tác giả, tác phẩm. - Khái quát giá trị của tác phẩm: một câu chuyện ấm áp về 0,5 sự đồng cảm, thấu hiểu với hoàn cảnh sống của những đứa trẻ. *Thân bài: - Tóm tắt nội dung đoạn trích qua đó nêu bật chủ đề của 0,25 truyện ngắn “Áo Tết”. - Phân tích nét đặc sắc trong việc xây dựng nhân vật Bé Em, cái Bích. Với cốt truyện, chi tiết nghệ thuật độc đáo như 0,75 cách lựa chọn mặc chiếc áo tết của Bé Em từ đó nêu bật được giá trị của tác phẩm. - Đặc sắc về nghệ thuật tạo dựng tình huống truyện, những chi tiết nghệ thuật đắt giá, người kể chuyện ngôi thứ ba, đôi 0,75 khi người kể chuyện hóa thân vào nhân vật để bộc lộ tình cảm. - Dùng những lý lẽ, dẫn chứng trong tác phẩm để làm sáng 0,75 tỏ những nhận định về tác phẩm. * Kết bài: - Khẳng định ý nghĩa, giá trị của tác phẩm. 0,5 BAN GIÁM HIỆU TỔ TRƯỞNG GV RA ĐỀ